Image
Usługi zgodności kolejowej

Standaryzacja sektora kolejowego nabiera tempa

lut. 1 2020

Od wielu lat w państwach Unii Europejskiej trwa proces ujednolicania wspólnotowego rynku kolejowego, tak aby na wszystkich płaszczyznach jego funkcjonowania, począwszy od projektowania, tworzenia infrastruktury komunikacyjnej, produkcji taboru do  tworzenia systemów bezpieczeństwa, obowiązywały jednolite standardy i procedury. Polska uczestniczy w tym procesie od momentu przystąpienia do UE w 2004 r.

Interoperacyjność oraz IRIS*

Jednym z najważniejszych aktów prawa w zakresie harmonizacji  kolei  w Unii Europejskiej jest przyjęta w 2008 roku Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/57/WE w sprawie interoperacyjności systemu kolei we Wspólnocie, której jednym z głównych założeń jest usprawnienie i rozwój usług w zakresie międzynarodowego transportu kolejowego. Dokument ten zobowiązuje kraje członkowskie do unifikacji ich systemów kolei w obszarach infrastruktury, taboru, systemów zasilania w energię oraz systemów sterowania. W niniejszej dyrektywie zdefiniowano również rolę jednostek notyfikowanych odpowiedzialnych za weryfikację zgodności w/w podsystemów i wyrobów z wymaganiami interoperacyjności. Tego typu ocenę prowadzą profesjonalne podmioty, w tym spółki wchodzące w skład grupy Bureau Veritas, która już od od wielu lat umacnia swoją pozycję w zakresie m.in. certyfikacji trzeciej strony, szkoleń, oceny zgodności i audytów dostawców, pozostając liderem w obszarze branżowej certyfikacji IRIS w Polsce.

Paweł
Borowicz

Kierownik ds. Sprzedaży i Rozwoju Usług na rynki: lotniczy, motoryzacyjny i kolejowy

Bureau Veritas

Bureau Veritas Certification jest pierwszą globalnie działającą jednostką certyfikacyjną, która otrzymała akredytację UNIFE (ang. Union of European Railway Industries) do przeprowadzania audytów certyfikacyjnych na zgodność z Międzynarodowym Standardem dla Przemysłu Kolejowego IRIS. Bureau Veritas Polska jest również pierwszą w Polsce jednostką oferującą tę certyfikację. Zdobyte dzięki temu doświadczenie zaprocentowało i w połączeniu z doskonałą znajomością lokalnego rynku, skutkuje obecnie tym, że w kwestii IRIS jesteśmy często jednostką certyfikacyjną pierwszego wyboru. Dla przykładu mogę podać, że na chwilę obecną spośród wszystkich wydanych certyfikatów IRIS w Polsce, ponad 60% z nich zostało wydanych przez Bureau Veritas. Posiadamy doświadczenie w certyfikacji całych łańcuchów dostaw, począwszy od największych producentów taboru, infrastruktury i systemów sterowania ruchem poprzez ich bezpośrednich dostawców i dostawców niższego szczebla.
Nawiązując do wymagań dyrektywy 2008/57/WE w sprawie interoperacyjności, nasi klienci mogą liczyć na kompleksowe i globalne wsparcie w obszarze oceny zgodności i certyfikacji WE podsystemów i składników interoperacyjności kolei. W odniesieniu do pozostałych regulacji , które mogą mieć zastosowanie do przedsiębiorstw kolejowych działających na terenie Unii Europejskiej, Bureau Veritas Certification oferuje specjalistyczne usługi w zakresie Niezależnej Oceny Bezpieczeństwa (ISA) i certyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie taboru (ECM).

 

Odpowiadając na potrzeby lokalnego rynku kolejowego, Laboratorium Inżynierii Lądowej  Bureau Veritas Polska przeprowadza również analizy, badania i weryfikacje materiałów używanych do budowy i konstrukcji infrastruktury kolejowej czego przykładem jest praca dla SAFEGE Polska – przy kluczowym dla miasta Łódź projekcie.

Co więcej, jak uzupełnić przygotowania do spełnienia wymagań globalnych dla branży kolejowej?

Przede wszystkim zachęcamy do rozważenia tego co pozostaje w obszarze dobrowolnym. Mowa o szkoleniach dla pracowników firm kolejowych, m.in. w zakresie IRIS – wyżej wspomnianego standardu ze ścisłą specyfikacją techniczną dla przemysłu kolejowego. Szczególnej uwadze polecamy również analizę bardzo aktualnej tematyki RAMS oraz jej przełożenie na analizę i obliczenie kosztu cyklu życia wyrobu LCC (ang. Life Cycle Cost). Szkolenia z zakresu RAMS i LCC pogłębiają wiedzę na temat doskonalenia jakości i niezawodności wyrobów kolejowych (traktując o metodologii oraz technikach obliczania i analizy niezawodności, rodzajach dostępności wyrobu w eksploatacji, utrzymaniu i konserwacji itp.). Szkolenia są dostępne w formule otwartej ale mogą być też zaprojektowane i zrealizowane zgodnie ze specyficznymi wymaganiami danego przedsiębiorstwa. W obszarach usług dobrowolnych zachęcamy także do przeprowadzania audytów dostawców (audytów tzw. „drugiej strony”).

Ponad 10-letni już okres unifikacji i standaryzacji kolejnictwa nabiera aktualnie coraz wyraźniejszych kształtów. Rynek kolejowy w Polsce oraz wszystkie działające na nim podmioty reagują na zmiany – dostosowując tym samym krajową infrastrukturę, przepisy oraz procesy przedsiębiorstw do wymogów unijnych. Przykładem jest choćby jeden z kluczowych podmiotów w polskiej branży kolejowej, Grupa KZN Bieżanów, która niezwykle aktywnie rozwija swój system zarządzania jakością, częstokroć działając pioniersko dla całego sektora i wielokrotnie opierając się na współpracy z Bureau Veritas. Tak było zarówno w 2009, kiedy to właśnie spółka-matka holdingu – KZN Bieżanów jako pierwsza firma w polskiej branży infrastrukturalnej poddała się ocenom zgodności ze standardem IRIS. Tak działo się przy wdrożeniach certyfikatu ISO 9001 w kolejnych podmiotach krakowskiego holdingu (m.in. w Nasycalni Podkładów w Czeremsze). Tak stało się również ostatnio, w listopadzie 2018 roku, kiedy Bureau Veritas Polska przyznało certyfikat ISO 45001:2018 spółce-córce KZN Rail. Jest on jednym z pierwszych certyfikatów dotyczących systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy o statusie międzynarodowym, jaki został przyznany polskiej firmie, a pierwszym w segmencie kolejowym. Grupa KZN Bieżanów była także certyfikowana przez Bureau Veritas na zgodność ze wspomnianym wyżej standardem IRIS.

Praktyka dostosowania przepisów i procesów do wymagań UE

Magdalena
Kamińska

Dyrektor ds. Techniki i Jakości, Pełnomocnik SZJ w KZN „Bieżanów

Standaryzacja przepisów i procesów oraz ich dostosowanie do wymogów UE oddziałuje pozytywnie na polski sektor kolejowy pozwalając na spójną interpretację przepisów dotyczących poszczególnych sektorów przemysłowych, wprowadzając jednorodną standaryzację systemów zarządzania jakością. Potwierdzone i wzajemnie respektowane certyfikaty ułatwiają nawiązywanie kontaktów biznesowych, do których – oprócz specyficznej dla danych rynków krajowych dokumentacji technicznej w postaci świadectw, dopuszczeń czy badań typu – przepustką są również certyfikaty jakościowe czy też potwierdzenia zgodności ze składnikami TSI. To wszystko buduje łatwą do udokumentowania i zweryfikowania biznesową wiarygodność firmy i jej produktów.
To oczywiste atuty, ale mają one swoją wymierną cenę. Jest to narastająca sukcesywnie w cyklu wieloletnim spirala procesów dostosowawczych, rewizyjnych, kontrolnych, które należy „zmieścić” i czasowo i finansowo w normalnym cyklu pracy przedsiębiorstwa. Zauważyć należy, że ta uciążliwość dla organizacji biznesowych jest wciąż dużo niższa niż potencjalne zyski.

 

Czy certyfikat ułatwia relacje handlowe?

Choć zewnętrznemu obserwatorowi wydawać by się mogło że podstawowymi kryteriami wyboru danej oferty są cena, czas realizacji, czy specyficzne rozwiązania techniczne, to jednak docenić należy rosnącą rolę jaką odgrywają międzynarodowe standardy. To właśnie one coraz częściej limitują możliwość złożenia oferty przetargowej. Większość klientów wymaga już potwierdzenia standardu ISO 9001, od 2019 roku Deutsche Banh wymagać będzie od nas ISO TS 22163 (IRIS). Wydaje się zresztą, że po zaimplementowaniu tej ostatniej normy do systemu zarządzanego przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną ISO, bardzo szybko stanie się ona przepustką do wejścia na inne lokalne rynki kolejowe.” – zaznacza Magdalena Kamińska – „Spółki Grupy KZN Bieżanów mają Zintegrowane Systemy Zarządzania Jakością, których podstawowy szkielet opiera się o standard ISO 9001. W zależności od specyfiki działalności ten standard uzupełniany jest   innymi ISO 14001, ISO 45001 oraz IRIS 02 (obecnie poddawany rewizji polegającej na wdrożeniu normy ISO TS 22163 tzw. IRIS 03). Certyfikacja na zgodność z ww. standardami pomaga nam udowodnić na rynkach krajowych i europejskich, iż jako dostawca produktów i usług dla sektora infrastruktury szynowej, spełniamy wysoki poziom zarządzania oraz zaangażowania w dostarczanie najwyższych jakościowo usług i produktów związanych z rynkiem kolejowym.

Magdalena
Kamińska

Dyrektor ds. Techniki i Jakości, Pełnomocnik SZJ w KZN „Bieżanów

W procesie certyfikacji polegamy na doświadczeniu i międzynarodowym uznaniu jednostki certyfikującej Bureau Veritas. Wieloletnia współpraca pokazała wysokie kompetencje pracowników na każdym etapie: począwszy od obsługi klienta, aż do audytorów.

 

* IRIS (ang. International Railway Industry Standard) – Międzynarodowy Standard dla Przemysłu Kolejowego.
**Analiza RAMS (akronim od słów Reliability, Availability, Maintainability, Safety czyli Niezawodność, Dostępność, Utrzymanie oraz Bezpieczeństwo) – ściśle związana jest z normami CENELEC** (EN-50126, EN-50128, EN-50129 oraz EN-50159) dotyczącymi wyrobów kolejowych, a w szczególności – z normą EN-50126
*** CENELEC (ang.European Committee for Electrotechnical Standardization) – Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki


POTRZEBUJESZ PORADY CZY DODATKOWYCH INFORMACJI?
CHCIAŁBYŚ OTRZYMAĆ KOSZTORYS?